Klocek Podróżnik

Kuba, często nazywana „Perłą Karaibów“, uchodzi za najpiękniejszą spośród karaibskich wysp. Zwykle kojarzy się z klasycznymi samochodami, wyśmienitym rumem, cygarami oraz urokliwymi plażami. Jednak największa wyspa Karaibów ma do zaoferowania znacznie więcej, o czym zamierzamy się przekonać. Podróż dookoła wyspy rozpoczynamy w nadmorskiej miejscowości Guardalavaca, w której również planujemy ją zakończyć.

W Holguín po raz pierwszy zanurzamy się w kubańskim stylu życia. Mimo tętniącego zgiełku, panuje tu przyjemna atmosfera luzu i harmonii. Ulice są pełne klasycznych samochodów, a obok nas przechodzą uśmiechnięci, serdeczni mieszkańcy, którzy chętnie dzielą się swoją radością. W powietrzu unosi się nieustanny dźwięk muzyki, która jest nieodłącznym elementem kubańskiego krajobrazu. Kuba to muzyka! Wydaje mi się, że na tej wyspie gra się, śpiewa i tańczy dosłownie na każdym kroku, przy każdej nadarzającej się okazji. Ten niezapomniany „Cuba feeling“ będzie towarzyszył nam aż do końca naszej podróży.

W parku miejskim odbywa się dziecięcy konkurs piosenkarski, przy ulicach i skwerach dostrzegam grające i śpiewające zespoły muzyczne, a przechodząc przez skrzyżowanie Maceo i Arias, odkrywam klub „Peña del Tango Carlos Gardel“. To miejsce, założone przez czwórkę kubańskich entuzjastów tanga, jest hołdem dla argentyńskiego kompozytora i wykonawcy, znanego jako „Criollo Zorzal“.

W kameralnym pomieszczeniu klubu stworzono małą scenę, a wokół niej ustawiono vintage'owe krzesła kinowe. Gdy muzycy zauważają wchodzących gości, od razu rozpoczynają swoje wystąpienie. Tango, które wykonują na żywo, z delikatnym kubańskim akcentem, wciąga zarówno mnie, jak i moich „niepluszowych“, przykuwając nas do miejsc. Naprawdę szkoda, że nie możemy zostać dłużej.

Santiago de Cuba to drugie co do wielkości miasto w kraju. W przeszłości pełniło rolę stolicy i było jedną z pierwszych osad założonych na Karaibach. Choć jego blask i renoma zostały przyćmione przez Hawanę, Santiago de Cuba nadal uchodzi za stolicę rumu.
W 1862 roku „Don“ Facundo Bacardí Massó, założył w mieście gorzelnię Bacardí & Co. Po rewolucji kubańskiej w 1959 roku rodzina Bacardí, podobnie jak 380 innych właścicieli dużych przedsiębiorstw na wyspie, została zmuszona do opuszczenia kraju. Większość członków rodziny emigrowała do Stanów Zjednoczonych. W międzyczasie przedsiębiorstwo, przewidując trudności, otworzyło nowe gorzelnie za granicą, przenosząc swoje tajne receptury destylacji oraz zabezpieczając znak towarowy i nazwę firmy. Dzięki temu mogło kontynuować produkcję rumu na Bahamach. Niestety, obecnie wytwarzany przez Bacardí tradycyjny biały rum różni się od tego, który destylowano na Kubie. Warto jednak zaznaczyć, że w pierwotnej gorzelni w Santiago de Cuba nadal produkowany jest ten sam znakomity rum, który Bacardí wytwarzał przed rewolucją, choć sprzedawany jest pod inną nazwą – Ron Caney.

Santiago, po przeprowadzeniu starannego odrestaurowania, promieniuje nowym blaskiem, jednocześnie ciągle jeszcze zachowując liczne ślady kubańskiej rewolucji. Podobnie jak Bayamo, Santiago uznawane jest za „kolebką rewolucji“. Plac Parque Céspedes w centrum miasta jest miejscem spotkań zarówno turystów jak i lokalnych Santiagueros. Wokół placu oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się liczne znane zabytki, takie jak Katedra Miejska oraz ratusz w stylu kolonialnym. To właśnie z balkonu tego ratusza Fidel Castro ogłosił w 1959 roku zwycięstwo kubańskiej rewolucji.

Przy placu Parque Céspedes znajduje się również najstarszy budynek na wyspie – Casa Diego Velázquez. Zbudowany w latach 1516-1522 w stylu mudejar, powstał dla pierwszego gubernatora Kuby.

Poza granicami centrum miasta, na obszarze niegdyś uważanym za najbardziej zamożną dzielnicę Santiago, rozciąga się urokliwa Aleja Avenida Manduley. Wciąż można podziwiać tutaj malownicze, zabytkowe wille – niektóre niestety popadły w ruinę, podczas gdy inne zostały pieczołowicie odrestaurowane i obecnie służą różnym instytucjom państwowym.

Skojarzenie Kuby ze starymi samochodami ma swoje solidne podstawy. Zabytkowe pojazdy stanowią integralny element krajobrazu wyspy, zachwycając wszystkich entuzjastów klasycznej motoryzacji.

Również skojarzenie wyspy z wyśmienitym rumem i wspaniałą muzyką znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. W restauracji usytuowanej przy placu Parque Céspedes można skosztować autentycznego kubańskiego mojito.

Za pierwowzór mojito uważa się napój pity przez angielskiego korsarza, kapitana Drake'a. Zwykł on pijać tafię – alkohol uzyskiwany z trzciny cukrowej, z dodatkiem soku z cytryny i mięty. Moment, w którym tafię zastąpił rum, to narodziny prawdziwego mojito.

W Santiago znajduje się wiele pubów i lokali, w których od południa aż do rana występują lokalne zespoły muzyczne. Najpopularniejszym pubem w mieście jest La Casa de la Trova.

Popularny jest także La Casa de las Traditiones, w którym grana, śpiewana i tańczona jest muzyka Salsa. Pochodzący od niej taniec rozwinął się szczególnie na Kubie i w Ameryce Łacińskiej.

Salsa w języku hiszpańskim odnosi się zarówno do sosu, jak i intensywnych smaków. To pojęcie niesie ze sobą aromatyczne i pikantne doznania. W kontekście muzyki, salsa łączy różnorodne style, a taniec z kolei harmonijnie łączy kroki wielu innych form tanecznych. W obu przypadkach doznania są „pikantne i gorące“.

Santiago to miasto o niezwykle bogatej mozaice etnicznej, w której dominującą grupę stanowią Haitańczycy. Właśnie z Haiti pochodzi znana w Santiago „czarownica Voodoo“ o imieniu Omara. Specjalizuje się we wróżeniu, przygotowywaniu magicznych nalewek oraz stosowaniu medycyny ludowej. Omara dysponuje potężnym głosem i urzeka swoim śpiewem, w którym ogłasza wróżby i przepowiednie.

Odkrywam stary zakład drukarski, który przyciąga mnie swoim niepowtarzalnym klimatem. Wchodząc do środka, odczuwam, jak czas zdaje się tu zatrzymać – to prawdziwy relikt minionych epok, w którym wciąż funkcjonują przedwojenne maszyny. Wszystkie prace przygotowawcze realizowane są ręcznie, natomiast proces druku powierzono tym niezwykłym urządzeniom. Dzięki temu mam niepowtarzalną okazję zgłębić tajniki powstawania książki – wiedzę, która może okazać się bezcenna, gdyby kiedykolwiek przyszło mi wydać własną opowieść o przygodach. 😉

Twierdza Castillo de San Pedro de la Roca, powszechnie znana jako Castillo del Morro, została zbudowana na początku XVII wieku. W 1662 roku uległa zniszczeniu z rąk angielskich wojsk, lecz w 1710 roku została odbudowana. Jej architektura wyróżnia się złożonym układem mostów zwodzonych, fos, przejść i schodów, a w podziemiach kryją się lochy.

W niewielkiej miejscowości Palma Soriano turyści bywają rzadko. Ten fakt daje nam możliwość zaobserwowania niezafałszowanego, normalnego życia Kubańczyków.

Na Kubie funkcjonują dwie główne waluty. Pierwsza z nich to peso kubańskie (peso cubano), które w praktyce ma ograniczoną wartość, ponieważ wiele towarów jest reglamentowanych i dostępnych jedynie na podstawie kartkowego systemu. Drugą walutą jest peso wymienne (peso convertible), które nie jest uznawane za walutę międzynarodową i nie posiada międzynarodowego kodu.
W latach 1993-2004 kubańska gospodarka opierała się na podziale walut na rodzime peso oraz amerykańskiego dolara. Dolar amerykański umożliwiał nabycie luksusowych dóbr oraz był powszechnie używany przez turystów odwiedzających wyspę.
W odpowiedzi na negatywne skutki sankcji gospodarczych nałożonych przez rząd Stanów Zjednoczonych, w 2004 roku wprowadzono nową walutę, która jest traktowana na równi z dolarem. Za jej pomocą można nabyć praktycznie wszystko w specjalistycznych sklepach – podobnie jak w przeszłości, w czasach PRL funkcjonowały sklepy Pewexu.

Pomimo ustroju socjalistycznego, na Kubie dopuszczony jest drobny handel prywatny. Najczęściej na werandach domów lub niewielkich straganach, sprzedawane są produkty z własnych upraw lub hodowli, za które płaci się w peso wymienialnym.

Kubańscy rolnicy skarżą się na brak nawozów i maszyn, jak również na biurokrację w departamencie rolnictwa. Ma to oczywiście o tyle dobrą stronę, że na wyspie istnieje jeszcze w pełni ekologiczna uprawa. Z drugiej strony jednak Kuba musi importować 75 procent potrzebnej żywności.

Od 2017 roku Kuba planuje uprawę genetycznie zmienionej kukurydzy i soi. Również słodkie ziemniaki (wilec ziemniaczany) oraz pomidory zostały już zmodyfikowane przez kubańskie centrum do spraw techniki genetycznej i technologii żywności.

Bayamo, ze względu na swoje bogate dziedzictwo historyczne i kulturowe, uznawane jest za „kolebkę narodu kubańskiego“. Miasto zostało założone w 1513 roku jako Villa de San Salvador i, obok Baracoa, jest drugą najstarszą osadą, którą wznieśli hiszpańscy konkwistadorzy na Kubie.
W 1868 roku, w trakcie wojny o niepodległość, rozegrała się bitwa pod Bayamo. Rok później rebelianci podjęli dramatyczną decyzję o spaleniu miasta, aby nie wpadło w ręce wroga. Temat ten zainspirował jednego z uczestników bitwy do stworzenia piosenki zatytułowanej „La Bayamesa“, która od 1902 roku pełni rolę hymnu państwowego Kuby.

Pomimo że ogień zniszczył prawie całe miasto, samo centrum ocalało. Dzięki temu drugi najstarszy kościół na Kubie – katedra Del Santísimo Salvador de Bayamo y Manzanillo – zachował się aż do dzisiaj.

Camagüey to trzecie co do wielkości miasto na Kubie, które odgrywa kluczową rolę w historii oraz kulturze tego kraju. Jego zabytkowe centrum zostało wpisane na prestiżową listę UNESCO, co podkreśla jego wyjątkową wartość.
Miasto chętnie zamieszkiwane przez pisarzy i artystów, oferuje niepowtarzalny klimat oraz fascynującą architekturę kolonialną.

Z miastem związana jest światowej sławy rzeźbiarka i malarka, Señora Martha Jiménez. Jej pracownia oraz galeria mieszczą się przy Plaza del Carmen, gdzie przed wejściem można podziwiać jej rzeźby. Wśród nich znajdują się wizerunki znanych i szanowanych mieszkańców dzielnicy: mleczarza, Señor'a Subiran'a, który zaczytany w codziennej prasie spędza czas na ławce, oraz czterech sąsiadek, które każdego dnia siadały przed domem, by dzielić się plotkami. Podczas tworzenia pomników jedna z tych czterech kobiet zmarła, co sprawiło, że dzieło składa się z czterech krzeseł, ale tylko trzech postaci zajmujących miejsca na nich.

Señor Subiran codziennie przegląda gazetę, siedząc obok swojego pomnika. Jest jedynym żyjącym spośród uwiecznionych na rzeźbie postaci.

Sadzonki trzciny cukrowej, które przybyły na Kubę podczas drugiej wyprawy Krzysztofa Kolumba, doskonale zaadaptowały się do tamtejszego klimatu. W miejscach, gdzie produkuje się cukier, powstaje także melasa – kluczowy składnik w procesie produkcji rumu. Na Kubie destylowane są wyjątkowe gatunki tego szlachetnego trunku, które uznawane są za jedne z najlepszych na świecie.

Miasto Trinidad, aż do XIX wieku, stanowiło jedną z najważniejszych metropolii cukrowych na wyspie. W okresie największego rozkwitu funkcjonowały tam aż 43 cukrownie, a tysiące niewolników pracowało na plantacjach.
W Valle de los Ingenios, znanej jako Dolina Cukrowa, zachowały się imponujące rezydencje dawnych plantatorów. Jednym z najokazalszych obiektów jest pałac Manaca Iznaga, wzniesiony w 1816 roku, oraz stojąca w pobliżu czterdziestopięciometrowa dzwonnica.

Z dzwonnicy roztacza się panorama całej dawnej plantacji. Dźwięk dzwonu odgrywał kluczową rolę, ogłaszając początek i koniec pracy niewolników oraz wyznaczając czas modlitwy. Informował także o pożarach czy ucieczkach niewolników. Po zakończeniu budowy dzwonnica stała się najwyższą konstrukcją na Kubie i do dziś pozostaje najwyższą wieżą tego typu.

Trinidad, założone w 1514 roku, jest trzecią najstarszą osadą na wyspie, ustępując jedynie Baracoa i Bayamo. To miasto to prawdziwy skarb architektury kolonialnej, które zdołało zachować swój tradycyjny charakter. Dzięki wsparciu UNESCO przeszło gruntowną renowację, co przyczyniło się do jego wyjątkowo urokliwego wyglądu.

Cienfuegos, nazywane Perłą Południa, urzeka pięknie odrestaurowaną architekturą kolonialną, będącą prawdziwym skarbem kulturowym regionu. Zabytki jego starówki zostały również wpisane na listę UNESCO, co podkreśla ich wyjątkową wartość historyczną.

Club Cienfuegos, znany jako Cienfuegos Yacht Club, został otwarty w 1920 roku. Zaprojektowany przez architekta Pablo Donato Carbonell'ego, który był istotną postacią w architekturze Cienfuegos i zaprojektował wiele budynków w tym mieście.

Palacio de Valle to zabytkowa willa, w której dominującym stylem jest mauretański, wzbogacony o elementy neoklasycystyczne i barokowe. Budowla została wzniesiona w latach 1913-1921 przez jednego z najbogatszych kubańskich kupców, jednak w trakcie budowy została odsprzedana zamożnemu obszarnikowi, który dokończył jej konstrukcję. Obecnie Palacio de Valle funkcjonuje jako restauracja i hotel, a także stanowi popularną atrakcję turystyczną, znaną z wyjątkowej architektury oraz malowniczej panoramy na zatokę Cienfuegos.

Hawana, będąca stolicą Kuby oraz największym miastem i portem na Karaibach, została założona około roku 1515 na południowym wybrzeżu wyspy. W 1519 roku przeniesiono ją w obecne miejsce, a mimo licznych ataków piratów angielskich, francuskich i holenderskich, Hawana rozwijała się dynamicznie, umacniając swoją pozycję jako kluczowy port hiszpański w Nowym Świecie.
Wejścia do portu w Hawanie strzegły niegdyś dwa potężne forty. Po stronie zachodniej znajdował się mniejszy fort San Salvador de la Punta, natomiast po stronie wschodniej dominowała twierdza Castillo de los Tres Reyes del Morro. Przez długi czas uważano, że Castillo de los Tres Reyes del Morro jest twierdzą nie do zdobycia. Jednak w 1762 roku, po dwumiesięcznym oblężeniu, które miało miejsce w trakcie wojny siedmioletniej, jego załoga została zmuszona do kapitulacji. Wcześniej kompleks forteczny doznał poważnych uszkodzeń wskutek intensywnego ostrzału oraz eksplozji w składzie prochu. Zgodnie z postanowieniami Pokojowego Traktatu Paryskiego z 1763 roku, Hawana oraz jej fortyfikacje powróciły pod hiszpańskie panowanie i twierdza została odbudowana.
Kolejnym ważnym wydarzeniem w historii portu było zatonięcie pancernika USS Maine w 1898 roku, które najprawdopodobniej było wynikiem wybuchu kotła. To zdarzenie stało się pretekstem do wybuchu wojny amerykańsko–hiszpańskiej, w wyniku której Kuba znalazła się pod amerykańską okupacją. W 1902 roku Hawana stała się stolicą Republiki Kuby, a w 1959 roku miasto zostało zajęte przez rewolucyjne oddziały Fidel'a Castro.

Cementerio Cristóbal Colón, to katolicki cmentarz rozciągający się na imponującej powierzchni około 56 hektarów. Na tym niezwykłym terenie znajduje się ponad 53 000 grobowców, mauzoleów i kaplic. Spoczywa tu ponad milion zmarłych, z czego zdecydowaną większość stanowią osoby ubogie – ich liczba przewyższa liczbę bogatych aż trzykrotnie. Mimo to, groby zamożnych zajmują aż 98 procent całkowitej powierzchni cmentarza.
Całkowita długość dróg na cmentarzu wynosi około 20 kilometrów. Ulice oznaczone są literami i cyframi, co sprawia, że do odnalezienia konkretnych grobów konieczne staje się posługiwanie mapą.
Dla wielu Kubańczyków Cementerio Cristóbal Colón to nie tylko miejsce pamięci i pochówku, ale także cel pielgrzymek. Obok cmentarza Saint Louis w Nowym Orleanie, uważany jest za jedną z najpiękniejszych nekropolii Nowego Świata, co sprawia, że jest chętnie odwiedzany przez turystów.

Na cmentarzu spoczywa Ibrahim Ferrer Planas, jeden z najwybitniejszych kubańskich wokalistów, który zdobył międzynarodową sławę jako członek legendarnego zespołu Buena Vista Social Club. Jego charakterystyczny głos oraz unikalny styl wykonawczy, łączący tradycyjne kubańskie rytmy z wpływami jazzu i innych gatunków muzycznych, przyczyniły się do odrodzenia zainteresowania kubańską muzyką na całym świecie.

Podczas zwiedzania Hawany nie można pominąć wizyty na Placu Rewolucji. To miejsce wyróżnia się dwiema charakterystycznymi budowlami, które zdobią imponujące metaloplastyki przedstawiające wizerunki Fidel'a Castro i Che Guevara. To nie tylko ważny punkt na mapie stolicy Kuby, ale także symbol rewolucyjnej historii kraju.

Stara Hawana, przez wiele lat pogrążona w zaniedbaniu, odżyła na nowo po wpisaniu jej na listę światowego dziedzictwa UNESCO, odzyskując swoje niezwykłe piękno i niepowtarzalny charakter.

Na Plaza Vieja dostrzegam kilka psów beztrosko wylegujących się w słońcu. Każdy z nich ma zawieszony na szyi „dowód osobisty“ z własnym zdjęciem oraz informacją, że jest podopiecznym Muzeum, które o niego dba. Okazuje się, że niemal 20 ulicznych psów w Hawanie cieszy się wyjątkowym przywilejem. Znajdują schronienie pod schodami Muzeum Kowalstwa Artystycznego, które zapewnia im opiekę. Otrzymują regularne posiłki, a ich „dowody osobiste“ mają je chronić przed interwencją hycli.

Centralnym punktem Starej Hawany jest Plac Katedralny, na którym znajduje się Katedra Krzysztofa Kolumba, datowana na XVII wiek. Wokół placu można spotkać licznych przebierańców pozujących do zdjęć z ogromnymi cygarami oraz tańczących w rytmie melodii zespołu Buena Vista Social Club, co tworzy niepowtarzalną atmosferę tego miejsca.

Katedra San Cristóbal, znana również jako Katedra Kolumba (Catedral Colón), pierwotnie została poświęcona jako Katedra Niepokalanego Poczęcia. Jej wyjątkowa fasada wyróżnia się dwiema asymetrycznymi wieżami, co nadaje jej niepowtarzalny charakter. W 1796 roku katedra otrzymała obecną nazwę na cześć Krzysztofa Kolumba, którego szczątki rzekomo spoczywały w tym miejscu aż do 1898 roku.

Z Hawaną ściśle związany jest słynny amerykański pisarz Ernest Hemingway. Na początku swojego pobytu na Kubie mieszkał i pisał w hotelu Ambos Mundos.

W kawiarni Cafe Taberna regularnie odbywają się koncerty legendarnego zespołu Buena Vista Social Club. Zespół składa się z doświadczonych muzyków specjalizujących się w wykonywaniu tradycyjnej kubańskiej muzyki tanecznej.
W kawiarni właśnie trwa próba. Maria i jej partner Benny intensywnie przygotowują się do swojego występu tanecznego, który odbędzie się podczas dzisiejszego wieczornego show.

Przeważająca liczba kubańskich rodzin opiera swoje codzienne życie na zakupach produktów przydziałowych w systemie „libreta“, który został wprowadzony w 1962 roku. System ten dokładnie określa ilości oraz częstotliwość nabywania towarów na osobę. Większość produktów przydziałowych jest dystrybuowana przez lokalne sklepy, znane jako Bodegas. Mięso, drób i ryby można natomiast znaleźć w specjalistycznych sklepach mięsnych, zwanych Carnicería.
W hawańskiej Bodedze natrafiam na kilka butelek wina i oleju, a także na produkty zbożowe, ryż, cukier, kilka cygar, figurkę Matki Boskiej oraz fotografię Raúl'a Castro, młodszego brata Fidel'a Castro.

Polityka gospodarcza realizowana przez Fidel'a Castro wywarła istotny wpływ na utratę dawnej świetności miasta. Choć starówka Hawany, od lat 80. XX wieku objęta opieką UNESCO i poddawana procesom renowacji, wciąż kryje wiele zapomnianych zakątków, które jeszcze nie doczekały się kompleksowej rewitalizacji. Niemniej jednak, nie należy lekceważyć tej części kubańskiej stolicy, gdyż również ona zasługuje na uwagę.

Kapitol w Hawanie, znany jako „El Capitolio“, to monumentalny budynek położony w sercu stolicy. Został zbudowany w latach 1926-1929 w stylu neoklasycznym i był inspirowany amerykańskim Kapitolem w Waszyngtonie. Po rewolucji kubańskiej w 1959 roku stał się siedzibą Zgromadzenia Narodowego, a później został przekształcony w Muzeum Historii Naturalnej. Aktualnie jest restaurowany, a po renowacji stanie się jednam z głównych miejsc turystycznych w Hawanie.

Wieczorem w Cafe Taberna mam zaszczyt wystąpić u boku światowej sławy zespołu Buena Vista Social Club. Spośród wielu pierwotnych muzyków pozostało już niewielu – to starsi panowie oraz jedna nieco młodsza dama, którzy wciąż z zapałem grają na scenie.

Dolina Viñales to jedno z najbardziej malowniczych miejsc na Kubie, znane z imponujących formacji skalnych, zwanych mogotami, które wznoszą się majestatycznie w pasmach Sierra de los Órganos. Te potężne, samotne skały, pokryte bujną roślinnością, tworzą niezwykle malowniczy krajobraz, uznawany za jeden z najpiękniejszych regionów Karaibów. Dolina Viñales jest również sercem historycznego obszaru uprawy tytoniu, co czyni ją kluczowym regionem dla kubańskiego przemysłu cygarniczego. To tutaj można zgłębić tajniki produkcji słynnych kubańskich cygar, odkrywając sekrety, które sprawiają, że są one tak wyjątkowe i cenione na całym świecie.

W jednym z gospodarstw farmer wprowadza nas w fascynujący proces produkcji cygar.
–  Najpierw dokonuje starannego wyboru wkładki, czyli mieszanki mocno zwiniętych liści, która ma kluczowe znaczenie dla smaku i intensywności cygara.
– Następnie całość owija w liść nazywany zawijaczem, który nie tylko utrzymuje wkładkę w odpowiedniej formie, ale także nadaje jej kształt. Liście zawijacza muszą być zarówno mocne, jak i elastyczne, aby skutecznie spełniać swoją rolę.
– Na zakończenie cygaro jest starannie owijane pokrywą, czyli owijaczem, który składa się z wyjątkowo wyselekcjonowanego liścia o wysokich walorach estetycznych, nadając mu elegancki wygląd.

W pobliżu Hawany znajduje się Finca Vigía, zbudowana w 1886 roku. Ta malownicza posiadłość należała do amerykańskiego pisarza Ernest'a Hemingway'a, który spędził w niej 20 lat swojego życia. Dziś Finca Vigía funkcjonuje jako muzeum poświęcone jego twórczości i dziedzictwu.

W ogrodzie dostrzegam piękny kwiat Caroliny. Tworzę z niego efektowny pióropusz, a następnie, wcielając się w rdzennych mieszkańców Kuby – Indian Taino, natychmiast wkraczam na ścieżkę wojenną.

W Santa Clara, pod dowództwem Ernesto Che Guevary, miała miejsce kluczowa bitwa, która zaważyła na losach rewolucji kubańskiej. W 1997 roku szczątki Che Guevara zostały przetransportowane z Boliwii i złożone w specjalnie wzniesionym mauzoleum, w miejscu, gdzie odniósł swój największy triumf.

Pod pomnikiem mieści się muzeum, które poświęcone jest życiu i dokonaniom Ernesto Rafaela Guevara de la Serna, rodowitego Argentyńczyka. Guevara, będący latynoamerykańskim rewolucjonistą, pisarzem oraz lekarzem z wykształcenia, odegrał kluczową rolę jako jeden z liderów rewolucji kubańskiej. Od 1966 roku organizował oddziały partyzanckie w Boliwii, gdzie ostatecznie został schwytany i stracony.

Niezwykła podróż pełna niezapomnianych wrażeń dobiega końca w miejscowości wypoczynkowej Guardalavaca, położonej nad brzegiem Oceanu Atlantyckiego. To wyjątkowe miejsce sprzyja relaksowi i pozwala uporządkować wspomnienia z minionych dni.

Kuba jest wspaniała! Miałem okazję poznać radosny, roztańczony i rozśpiewany naród. Z bliska doświadczyłem życia skromnych, lecz szczęśliwych ludzi, pełnych życzliwości i optymizmu. To ludzie, których radość potrafi przysłonić trudy ich codzienności.
Pobyt na Kubie przypomina podróż w czasie do przeszłości, co niewątpliwie stanowi jeden z wielu powodów, dla których „Perła Karaibów“ fascynuje tak wiele osób.